Hekserij voor mij door Susan Smit

Hekserij voor mij

Voordat ik voor het eerst een echte heks ontmoette, had ik precies dezelfde vooroordelen die sommige mensen nu over mij hebben. Als ik aan heksen dacht, zag ik vrouwen voor me die in sekte-achtige groepjes rond een kookpot dansen of in brouwsels van muizenkeutels en vleermuizenpootjes stonden te roeren. Ik dacht dat hekserij duister, vaag en eng was. Dat kan ook niet anders, want ik ben net als iedereen opgegroeid met sprookjes waarin heksen vergiftigde appels aan prinsesjes geven en kleine kinderen vetmesten. Bovendien ben ik een journalist met een kritische blik, die logische verklaringen wil en duidelijkheid eist. Die is er bij hekserij niet altijd. Voor een buitenstaander is het niet makkelijk te doorgronden omdat er een sluier van geheimzinnigheid omheen hangt. Je mag niet zomaar rituelen bijwonen, er is geen heilig boek waar alles instaat en de meeste heksen zijn niet bijzonder openhartig over hun praktijken.

Toch hebben heksen me altijd gefascineerd. Het leken me eigenwijze, krachtige vrouwen die hun eigen weg gaan en zich bezighouden met het bovennatuurlijke. De combinatie vrouw en kracht wordt meestal negatief afgeschilderd - kijk maar naar sprookjes. Dat heb ik altijd vreemd gevonden. Ik besloot een heks te interviewen voor een vrouwenmaandblad om te horen wat moderne hekserij nou eigenlijk inhoudt. In het restaurant waar we hadden afgesproken, kwam een hele moderne, vrolijke meid binnen die met beide benen op de grond stond. We hebben de hele avond zitten praten over hekserij en toen ik wegging dacht ik: hier wil ik alles over weten.

Ik ben er een jaar lang helemaal ingedoken. Ik heb rituelen en vollemaansbijeenkomsten bijgewoond, heksenfeesten gevierd, heb leren werken met magie, kruiden en mineralen. Uiteindelijk heb ik me laten inwijden als heks. Terwijl dat proces gaande was, gebeurde er zo veel met me dat ik het op wilde schrijven. Eerst op slordige blaadjes papier en in mijn dagboek, maar uiteindelijk is het een boek geworden. Gelukkig geen boek van ‘ik heb het licht gezien en nu ga ik jullie precies vertellen hoe het zit’, maar een boek met twijfels en voorzichtige ontdekkingen. Want zo is het nu eenmaal gegaan: de transformatie van kritische journalist naar heks gaat niet zonder slag of stoot. Ik heb tijd nodig gehad om te zien wat er achter de poëtische teksten, de mythen en de rituele handelingen schuilging. In het begin voelden de rituelen, met al die wierook, kaarsen en spreuken, een beetje aan als theater. Heel langzaam heb ik de verschuiving van denken naar voelen gemaakt. Ik moest accepteren dat niet alles te beredeneren valt. Toen ik dat deed, kwamen de paranormale ervaringen uit mijn jeugd in volle hevigheid terug. Ik was een heel dromerig en intuïtief kind, maar na al die jaren op de universiteit en als journalist was ik nogal serieus en rationeel geworden. Opeens ‘wist’ ik weer dingen uit het niets en zag ik dingen die niet te verklaren waren. Het zesde zintuig is als een luie spier die zich alleen ontwikkelt als je er aandacht aan besteedt. Ik leerde weer op mijn intuïtie te vertrouwen. Ik ontdekte dat rituelen heel effectief kunnen zijn omdat ze een voornemen of gedachte tastbaar maken en kracht bijzetten. En ik ontdekte dat hekserij een eeuwenoude westerse natuurreligie is met prachtige, vredelievende uitgangspunten.

De media-aandacht voor het boek heeft me overdonderd. Ik wist wel dat hekserij in de Verenigde Staten de snelst groeiende religie is, en dat ook hier de tijd rijp is om onze Europese spirituele wortels te herontdekken, maar ik had nooit gedacht dat er zo veel interesse zou zijn. Na drie maanden was het boek aan z’n derde druk toe. Bij signeersessies zie ik heel verschillende mensen, van alle leeftijden, uit alle lagen van de bevolking, die enthousiast zijn. Natuurlijk heb ik ook vaak te maken met vooroordelen. Sonja Barend blééf in haar programma maar vragen: “Wat kun jij als heks dat ik niet kan?” Zo’n vraag zou ze nooit aan een christen stellen, denk ik. Wij doen, op onze manier, wat elke religie doet: feesten vieren, onze goddelijke bron eren, mythen en legenden vertellen en stilstaan bij belangrijke gebeurtenissen met rituelen. Heks zijn is net zoiets als christen, jood of boeddhist zijn. Mensen die vragen wat ik voor bijzonders kan, willen maar één ding horen: dat ik kan toveren. En dat antwoord kan ik ze niet geven.

Jezelf heks noemen brengt nog steeds veel teweeg. Er zijn in voorgaande eeuwen veel dingen over heksen beweerd en in de loop van de tijd zijn we er nog in gaan geloven ook. De christelijke kerkvaders hebben vroedvrouwen, kruidenvrouwen, priesteressen en paranormaal begaafde vrouwen in een kwaad daglicht gesteld door hun eigen christelijke uitvinding, de duivel, op hen te projecteren. Heksen zouden onder invloed van de duivel staan. Het is de succesvolste lastercampagne ooit geweest, want veel mensen geloven dat nog steeds. In het verleden heeft dat geleid tot heksenjachten waarbij meer mensen gedood zijn dan tijdens de holocaust. Maar vergis je niet, nog steeds is er veel tegenstand. Mijn uitgeverij ontvangt regelmatig dreigbrieven die aan mij gericht zijn, sommige mensen durven me niet meer in de ogen te kijken als ze horen dat ik een heks ben en toen ik laatst een lezing op een katholieke school hield, werd er een bommelding geplaatst om me ervan te weerhouden te spreken. En dat allemaal uit angst voor de duivel, die voor heksen niet eens bestaat. Angst is een slechte raadgever. Het is het tegenovergestelde van liefde. Ik wil mensen informeren, misverstanden en angst wegnemen. Ik blijf mezelf heks noemen omdat ik hoop dat het ooit weer gaat betekenen wat het oorspronkelijk betekende: ziener, heler, priesteres, wijze vrouw. En omdat ik eer wil bewijzen aan al die onschuldige mensen die zijn vermoord.

Ik zie er met mijn blonde haar niet uit zoals mensen zich een heks voorstellen. Daar maak ik gebruik van, ja. Geen misbruik. Ik besef dat het me meer welwillendheid brengt zodat ik mijn verhaal kan doen. Ik wil de beginselen van hekserij toegankelijk maken, zodat mensen zich erdoor kunnen laten inspireren. Maar het maakt me ook weleens kwaad als mensen opgelucht zeggen dat ik er vriendelijk uitzie. Dus oude grijze vrouwen, die precies hetzelfde denken als ik, moeten nog harder vechten. Dat is niet eerlijk. Sommige heksen verdenk ik er weleens van dat ze het prettig vinden dat mensen bang voor ze zijn of tegen ze opkijken. Er wordt veel gedweept met magie. En dat terwijl magie eigenlijk heel simpel werkt. Het is gedachtenkracht. Wij geloven dat alles energie is, ook onze gedachten, dat alles met elkaar verbonden is en dat alles invloed op elkaar uitoefent. Met gedachtenkracht de werkelijkheid beïnvloeden, dat is magie. Eigenlijk doet iedereen dat de hele dag door: we ‘denken’ een favoriete schaatser vooruit bij een sportwedstrijd. We fantaseren hoe ons nieuwe huis eruit zal zien. We denken even aan iemand als ‘ie op dat moment een belangrijk sollicitatiegesprek heeft. Heksen zijn ervan overtuigd dat dat effect heeft. Gedachten zijn ontzettend belangrijk. Alles begint met een gedachte. Alles wat we doen, ook al is het even een pluisje van onze jas wegvegen, hebben we eerst bedacht. Heksen weten hun gedachten zo te concentreren, te richten en te sturen, dat het een extra sterke werking heeft. Sommige heksen ondersteunen hun gedachtenkracht met kaarsen in een bepaalde kleur, wierook, mineralen en spreuken, maar uiteindelijk gaat het om dat wat ze visualiseren. Ik ben wat dat betreft een nuchtere heks. Niet teveel toeters en bellen, alsjeblieft.

Magie boezemt veel mensen angst in. Misschien omdat het een beroep doet op de eigen kracht in plaats van de handen vouwen en God vragen om iets voor elkaar te krijgen. Heksen geloven dat hun godin en god, het vrouwelijke en het mannelijke principe, in jezelf zit. En in alles om hen heen. In elk grassprietje, bloemblad en zuchtje wind. Magie gaat uit van vertrouwen in je eigen scheppingskracht, vrije wil en verantwoordelijkheid voor je daden. Met magie moet je zorgvuldig omspringen: wij geloven dat alles wat we doen, in drievoud naar ons zal terugkeren. Er bestaat maar één heksenwet: doe wat je wilt, mits het niemand schaadt. Als je magie gebruikt om een ander schade te berokkenen, krijg je het dus onherroepelijk terug op je bordje. Zwarte magie past sowieso niet in de traditie van de heksen: zij hebben hun kennis van de natuur, magie en hun zesde zintuig altijd ingezet om heling, liefde, voorspoed en vrede te brengen.

Ik doe weleens aan magie voordat ik een belangrijk gesprek of een interview heb. Dan zie ik mezelf rustig, zelfverzekerd zitten, mijn woorden goed kiezend. Ik stuur energie naar dat beeld, en soms gebruik ik er een toverspreuk bij. Op het moment zelf, als ik het nodig heb, voel ik al die energie naar me toe stromen. Soms doe ik magie voor anderen, als ze dat willen. Dan steek ik een kaars voor ze op, haal een stukje papier door een gat in een steen of geef ze een zakje met kruiden mee dat ze bij zich kunnen dragen. Magische wensen kun je het beste formuleren vanuit jezelf. Dus: ‘Ik wil beter omgaan met de conflicten in de familie’. En niet: ‘De familie moet aardiger voor me zijn.’ Mijn toverspreuken besluit ik altijd met: ‘Mits het voor het welzijn voor allen is; zo zal het zijn.’ Zo voorkom ik dat ik anderen dupeer of dat ik belangrijke ontwikkelingen in de war schop.

De natuur is de spirituele leraar van de heksen. Alle spirituele lessen die er maar te bedenken zijn, kun je trekken uit de natuur. Ik probeer te leven in het hier en nu, in harmonie met de grote ritmen: dag, nacht, de maancyclus, de seizoenen. In de herfst, als de bomen hun bladeren laten vallen, laat ik oude patronen los. In de lente, als de zaden ontkiemen en de aarde wakker wordt, maak ik plannen. Ik ben opgehouden met tegen de stroom in zwemmen en dat scheelt me zoveel frustratie en levert me zoveel levenslust op. Ik hoef niet meer altijd te rennen. Voor mij is het bestaan circulair, met ruimte voor geboorte, groei, verval, dood en wedergeboorte, en niet meer lineair. Er kan niet alleen maar groei en vooruitgang zijn. Dat besef heeft me veel rust gegeven. Het idee van wedergeboorte spreekt me aan. Niets gaat verloren in het universum, het krijgt alleen een andere vorm. Elk einde is een nieuw begin. Ik heb altijd het gevoel gehad dat ik veel vaker op deze aarde heb rondgelopen. Voor het boek ben ik een paar keer in regressietherapie geweest, terug naar vorige levens. Ik vond mezelf heel vaak terug als kruidenvrouw of priesteres in oude, westerse beschavingen. Ik ben al tientallen keren heks geweest. Dat verklaart de herkenning die ik had bij bepaalde feesten en rituelen en de drang die ik voelde om hekserij te onderzoeken. Als je ooit op dit spirituele pad hebt gelopen, blijft het in al je volgende levens aantrekkingskracht op je uitoefenen.

Ook al ben ik heks geworden, op het eerste gezicht ben ik nog steeds dezelfde Susan. Ik sport, ga dansen met mijn vriendinnen, ga naar de bioscoop met mijn vriendje en schrijf over de dingen die me interesseren. Ik ben me ook niet ineens in zwarte gewaden gaan hullen, want dat vind ik onzin. Heks ben je tussen je oren. Aan mijn huis kun je wel zien dat er een heks woont: er staat een altaar met symbolen van de elementen lucht, vuur, water en aarde, mijn keuken staat vol met kruidenpotten en op de schoorsteenmantel staat een beeld van de Griekse maangodin Hekate. Vriendinnen zeggen weleens dat ik een andere uitdrukking in mijn ogen heb gekregen sinds mijn inwijding. Serener, rustiger, krachtiger. Zo voel ik dat zelf ook wel. Ik vond het een eye-opener om me bewust te worden van mijn eigen kracht, mijn vrouwelijke intuïtie en mijn vermogen om het leven vorm te geven. Iemand die de heks in zichzelf heeft gevonden accepteert die kracht, die keuze, die verantwoordelijkheid. Het is alsof er een sluier wordt weggenomen en je wakker wordt. Dat is wat ik wil: met open ogen en een open hart in de wereld staan. Ik kan nu met trots en overtuiging zeggen: ik ben een heks. En stiekem weet ik dat ik dat altijd ben geweest.


Susan